Kennismaken met… Joost van der Linden

Deze keer maken we kennis met Joost van der Linden, adviseur landschap en cultuurhistorie bij Staatsbosbeheer in Noord-Holland. Een functie met inhoud én impact. Joost is de enige met deze rol binnen het team Noord-Holland, wat zijn werk veelzijdig en uniek maakt. “Ik ben blij dat ik deze functie mag vervullen,” zegt hij. “Het is werk waarmee je écht iets betekent voor de leefomgeving van mensen.”

Tussen landschap en erfgoed

Staatsbosbeheer vervult een dubbele rol in het Nederlandse landschap. Enerzijds beheren zij natuurgebieden, landschapselementen en cultureel erfgoed. Anderzijds denken zij mee met partijen die willen ontwikkelen, bijvoorbeeld bij de aanleg van infrastructuur.

“Neem de Houtrakpolder,” vertelt Joost. “Daar zijn plannen voor een 380 kV-station. Wij kijken mee naar de landschappelijke inpassing en hoe dat zich verhoudt tot de bestaande waarden van het gebied.”

Participatie speelt een belangrijke rol: hoe kunnen bewoners en gebruikers meehelpen om een gebied betekenis te geven?

Cultuurhistorie en erfgoed zijn daarbij onlosmakelijk verbonden. “We vallen onder het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur. Onze Raad van Toezicht ziet toe op de directie, en ons werk is gericht op maatschappelijke meerwaarde. Dat merk je: we maken terreinen zoveel mogelijk openbaar en toegankelijk. Participatie speelt daarbij een belangrijke rol: hoe kunnen bewoners en gebruikers meehelpen om een gebied betekenis te geven?”

Weinig mensen weten dat Staatsbosbeheer ook grote hoeveelheden erfgoed beheert. “We hebben zo’n 1.800 gebouwen in eigendom, exclusief andere bouwwerken,” legt Joost uit. “Denk aan de Atlantikwall of aan de twaalf forten van de Stelling van Amsterdam, die in erfpacht zijn uitgegeven en dus door anderen worden beheerd.”

Zijn persoonlijke achtergrond sluit naadloos aan. “Ik heb Landinrichtingswetenschappen gestudeerd in Wageningen en later vakken landschapsgeschiedenis gevolgd in Groningen. Die combinatie van ruimtelijke kwaliteit en historische diepgang vind ik fascinerend.”

Samenwerking met gemeenten

Joost werkt regelmatig samen met gemeenten. “We hebben eigenlijk twee soorten relaties: als grondeigenaar hebben wij soms iets van de gemeente nodig. Maar vaak is het andersom: gemeenten willen gebruikmaken van onze terreinen, bijvoorbeeld voor recreatie.”

Op Texel gaat die samenwerking heel goed: de gemeente beheert de fietspaden en wij het omliggende gebied. Zo versterk je elkaar.

Een goed voorbeeld is het Oosterdelgebied in Dijk en Waard. “Gemeenten willen graag groene ruimte voor hun inwoners, en wij beheren die. Maar we zijn wel afhankelijk van financiering. Op Texel gaat die samenwerking heel goed: de gemeente beheert de fietspaden en wij het omliggende gebied. Zo versterk je elkaar.”

Ook in Wervershoof speelt die samenwerking. “Daar liggen grafheuvels die de gemeente beter beleefbaar wil maken. Dat zijn prachtige projecten: je vertelt het verhaal van de plek, maakt het toegankelijker en creëert lokale ambassadeurs die er trots op zijn. Ook onze boswachters stellen mij vaak vragen over de geschiedenis van een gebied. Dat kunnen zij dan weer delen met bezoekers.”

Het verhaal van de plek

Verhalen vormen de kern van Joosts werk. “Wat wij doen met erfgoed? We zorgen dat het beleefbaar wordt. Dat kan via excursies, beheerplannen of gewoon goede informatie.”

Voorbeelden zijn er volop: op Texel gaat het om keileem, tuunwallen en schapenboeten; in de duinen over ruige natuur en bunkers; in de veenweidegebieden juist over oude verkaveling en ontginningsgeschiedenis.

Daarnaast denkt Joost mee met initiatieven van bewoners, ontwikkelaars en overheden. “We adviseren over financiering, regelgeving en inhoud. Soms gaat het om iets kleins, zoals een idee van een buurtbewoner dat leidt tot een knuppelpad door een moerasgebied. Dat soort initiatieven maakt het werk zo mooi.”

De mooiste plek

Op de vraag naar de mooiste plek van Noord-Holland aarzelt Joost. “Er zijn zo veel mooie plekken. Maar als ik moet kiezen: het depot van het Noord-Hollands Archief. Daar liggen oude kaarten en prenten die een wereld laten zien die rijker is dan wat je buiten direct kunt waarnemen. De magie van een kaart uit 1653 kan soms groter zijn dan een zonsondergang in de duinen.”

Toch ligt zijn drijfveer buiten. “Ik wil de wereld mooier maken. De gemeente of provincie is belangrijk, maar uiteindelijk gebeurt het buiten. Daar moet het kloppen. De mensen die zich dagelijks inzetten voor ruimtelijke kwaliteit zijn cruciaal. Zonder geschiedenis geen toekomst. Zonder wortels kun je niet stevig groeien.”

(Beeld: Anna Groentjes)