Kim Zweerink

Gemeenten moeten de regels in de erfgoedverordening die gaan over de fysieke leefomgeving overzetten naar het omgevingsplan. De regels die gaan over de aanwijzing van gemeentelijke monumenten zal bijvoorbeeld overgeheveld moeten worden naar het omgevingsplan. Voor deze omzetting hebben de gemeenten nog tijd tot het definitieve omgevingsplan van kracht wordt. De VNG heeft twee documenten opgesteld die de gemeente kan helpen met de erfgoedverordening. De eerste is een technische aanpassing van de Erfgoedverordening uit 2016, zodat hiermee onder de Omgevingswet doorgewerkt kan worden totdat het definitieve omgevingsplan gereed is. De tweede is een Handreiking Erfgoedverordening en omgevingsplan en gaat over de hoe gemeenten de regels uit de erfgoedverordening kunnen overzetten naar het omgevingsplan.

Onder de Omgevingswet worden gemeentelijke monumenten aangewezen via het omgevingsplan. Aan de locatie wordt de functie-aanduiding monument toegekend. Hieraan worden regels verbonden die zorgdragen voor bescherming van het monument.

De aanwijzing van provinciale monumenten is door de provincie Noord-Holland geregeld in de Omgevingsverordening. Hierin staan instructieregels, waardoor gemeenten de vergunningverlening, toezicht en handhaving van provinciale monumenten zal uitvoeren als bevoegd gezag en dat de gemeenten de provincie met betrekking tot zo een vergunningsaanvraag om advies vragen. Gemeenten moeten de provinciale monumenten opnemen in het gemeentelijke omgevingsplan.

Het landschappelijke en cultuurhistorische belang van de dijken kan al in de Omgevingsvisie worden benoemd. In het omgevingsplan kunnen waardevolle structuren worden beschermd door hier een werkingsgebied van te maken. Hiervoor kunnen dan specifieke regels worden opgesteld.

De omgevingsvisie is een integrale toekomstvisie voor de lange termijn, waarin ook duidelijk de bestaande kernkarakteristieken van de aspecten van de fysieke leefomgeving moeten worden benoemd. Dus ook van het erfgoed. Het belangrijkste is dat je contact hebt met je collega’s die de omgevingsvisie opstellen. Daarnaast helpt het als je alle informatie goed op orde hebt, en weet wat je wilt inbrengen in de omgevingsvisie. Wat is de identiteit van de gemeente? Wat zijn de kernkaraksteristieken van de gemeente? En hoe moet daar mee worden omgegaan? Een gebiedsbiografie kan helpen om de kernkarakteristieken helder te krijgen en te koppelen aan de opgaven voor de toekomst.