Lisa Timmerman

De Steunpunt kaartviewer bestaat uit kaarten die het Steunpunt zelf heeft ontwikkeld, zoals de kaart Buitenplaatsen, kastelen en landgoederen en de kaart Atlantikwall relicten. Deze kaarten kunnen in diverse formats vanaf de website gedownload worden, zoals in de vorm van een Shape of Excelbestand voor implementatie in gemeentelijk beleid. Kaarten die waardevol zijn voor het gemeentelijk erfgoedveld, maar niet door het Steunpunt zijn ontwikkeld, zijn met bronvermelding in de Steunpunt kaartviewer opgenomen. De bronvermelding leidt de bezoeker automatisch naar de server waar de kaart wordt gehost.

Rijk
Subsidieregeling de Erfgoed Deal betreft het behoud en gebruik van erfgoed, zoals het inzetten van landschappelijke karakteristieken, bij de grote ruimtelijke opgaven. Voor rijksmonumentale groenstructuren, zoals een parkaanleg kan gebruik worden gemaakt van de Subsidieregeling Instandhouding Monumenten (Sim).

Provincie Noord-Holland
Op het gebied van landschap heeft de provincie Noord-Holland verschillende subsidieregelingen, zoals de Onderhoud provinciale monumenten Noord-Holland, Landschapsontwikkeling Amstelscheg of de Subsidie Kwaliteitsimpuls Natuur en Landschap (SKNL). Een overzicht van alle subsidies staat hier.

Gemeenten moeten in het omgevingsplan regels opnemen ter bescherming van de kernkwaliteiten aangaande het BPL en zijn verantwoordelijk voor de naleving ervan. De afweging of een ruimtelijke ontwikkeling een aantasting is van de kernkwaliteiten ligt bij de gemeente. Als de gemeente niet zeker is of de cultuurhistorische kernkwaliteiten bij een ruimtelijke ontwikkeling worden aangetast, dan kan contact worden opgenomen met het RO-loket van provincie Noord-Holland. Daarnaast kan het initiatief worden voorgelegd aan de onafhankelijke gemeentelijke Adviescommissie Ruimtelijke Kwaliteit. Zie voor meer informatie de handreiking Bijzonder Provinciaal Landschap.

Handvatten voor de omgang met landschap en cultuurhistorie staan beschreven in de Leidraad Landschap en Cultuurhistorie 2018. De Leidraad Landschap en Cultuurhistorie is geschreven om gemeenten, initiatiefnemers, beheerders en ontwerpers te stimuleren en te inspireren om tot kwalitatieve en duurzame ruimtelijke ontwerpen te komen. Daarnaast is de Leidraad bedoeld om inzichtelijk te maken welke landschappelijke en cultuurhistorische waarden van belang zijn. De werking van de Leidraad is vastgelegd in de Omgevingsverordening NH2022. Daarnaast is in de Omgevingsverordening het Bijzonder Provinciaal Landschap (BPL) opgenomen. Het BPL is het regime voor bescherming en waar mogelijk versterking en ontwikkeling van gebieden in Noord-Holland die landschappelijk, aardkundig, ecologisch of cultuurhistorisch van bijzondere waarde zijn. Het BPL is beschreven in kernkwaliteiten per deelgebied (32 deelgebieden in totaal). De voormalige beschermingsregimes Bufferzones, Aardkundig Monument en Weidevogelleefgebied zijn geborgd in de kernkwaliteiten. Het Natuurnetwerk Nederland (NNN) en Provinciale Monumenten (zoals de Westfriese Omringdijk en Noorder IJ- en Zeedijken) hebben een eigen regime.

Na jaren decentralisatie van overheidstaken herneemt het Rijk de laatste jaren weer deels regie op de inrichting van de fysieke leefomgeving. De regie verloopt via de programma’s Mooi Nederland en NOVEX die gebaseerd zijn op de Nationale Omgevingsvisie (NOVI). Met name in het programma Mooi Nederland kent het rijk een belangrijke rol toe aan ruimtelijke kwaliteit en de rol van het landschap daarin. Daarnaast heeft het kabinet eind 2022 aangegeven het beleid water en bodem sturend te maken bij de inrichting van Nederland.
Ook provincie Noord-Holland neemt initiatief ten aanzien van de fysieke leefomgeving in het kader van de grote transformatieopgaven. Ter uitvoering van de Omgevingsvisie NH2050 is de Omgevingsverordening NH2022 vastgesteld. Ook is het Beleidskader Erfgoed en Cultuur 2022 vastgesteld en werkt de provincie aan het Provinciaal Programma Landelijk gebied. Zo zijn er tal van beleidskaders die voor het landschap van belang zijn.