Kwaliteitsimpuls Zonneparken

Handreiking inpassing zonneparken

De ontwikkeling van beleid voor locatiebepaling en goede inpassing van zonneparken staat hoog op de agenda van veel provincies en gemeenten in Nederland. De vergunning- en subsidieaanvragen stromen binnen en investeerders uit binnen- en buitenland staan in de rij om zonneparken aan te leggen. Om een wildgroei aan  zonneparken te voorkomen is het belangrijk dat er duidelijke regels geformuleerd worden, ook ten aanzien van ontwerpkwaliteit en inpassing.

Recent heeft de provincie een handreiking gepubliceerd voor het inpassen van zonneparken het Noord-Hollandse landschap. Wat de provinciale regels (waar en hoe) zijn voor het ontwikkelen en inpassen van zonneparken in het landelijk gebied is te vinden in de Provinciale Ruimtelijke Verordening (artikel 32a) en de Uitvoeringsregeling opstellingen voor zonne-energie in het landelijk gebied 2019. In de handreiking   Kwaliteitsimpuls zonneparken: inpassing van zonneparken in het Noord-Hollandse landschap is te lezen en te zien hoe de regels in de praktijk toegepast kunnen worden. De handreiking gaat in op verschillende thema’s en per thema zijn een aantal aandachtspunten of ontwikkelprincipes benoemd en geïllustreerd, vergelijkbaar met de Leidraad Landschap en Cultuurhistorie.

Aandachtspunten

De handreiking bevat een aantal aandachtspunten die van belang zijn voor het functioneren en de beleving van zonneparken in het Noord-Hollandse landschap: de keuze van de locatie, de oriëntatie van het zonnepark, de inpassing in het landschap, de ruimtelijke inrichting en kwaliteit, vormgeving van de randen en de bodem. Tot slot biedt de handreiking ook een checklist voor wie met een zonnepark aan de gang gaat.

Voor de locatie en oriëntatie van de parken wordt naast de regels in de PRV en de Uitvoeringsregeling de nadruk gelegd op het meervoudig ruimtegebruik door bijvoorbeeld het zonnepark te combineren met een ecologische of agrarische functie.

Wat betreft de inpassing is het van belang om de bestaande verkavelingspatronen te volgen en afstand te houden tot kwetsbare objecten zoals dorpslinten.

De inrichting van een zonnepark is gebaat bij uniformiteit tussen verschillende delen, het behoud van openheid door niet te hoog te bouwen (<1,50 m) en een logische ordelijke plaatsing van overige voorzieningen.

Voor de randen geldt dat ze zoveel mogelijk worden uitgevoerd in natuurlijke en voor de regio kenmerkende randstructuren.

En voor de bodemkwaliteit en de het bevorderen van de ecologische meerwaarde is het van belang om tussen de panelen onderling en tussen de panelen en het maaiveld afstand te houden om licht en water toe te laten tot de bodem.

Checklist

Tot slot geeft de handreiking een checklist om te komen tot een zorgvuldig ontworpen zonnepark:

1. Welk doel in relatie tot de omgeving wilt u behalen?
   Denk hierbij niet enkel aan een hoeveelheid megawatt of euro’s, maar koppel de zonnepark-ontwikkeling ook aan andere opgaven in de leefomgeving.
2. Probeer partijen in een vroeg stadium van het proces mee te nemen
   Zo kunnen wensen en ‘meekoppelkansen’ tijdig worden geïnventariseerd. Ook is het mogelijk omwonenden en andere belanghebbenden inspraak en participatie te bieden. Dit verhoogt de kans van slagen. Ook een vroegtijdig overleg met de netbeheerders is essentieel.
3. Voeg naar de context
   Houd bij de inpassing en invulling van het zonnepark rekening met de landschappelijke karakteristieken van de omgeving. Probeer landschap- en natuurstructuren te versterken en voorzie in een verzorgd totaalbeeld.
4. Wat gebeurt er na het behalen van mijn doelstellingen?
   Denk na over hoe de locatie, na gebruik, in originele staat kan worden teruggebracht. Of beter nog: hoe de locatie in betere staat kan worden achtergelaten, met een toevoeging voor de omgeving.

De hier gepresenteerde handreiking, met handvatten voor de inpassing van zonneparken, brengt het provinciale zon-op-op-land beleid weer een stapje verder.

(Beeldverantwoording: provincie Noord-Holland)