Duoblog: Astrid Zwaag over het Netwerk voor nieuwe erfgoedprofessionals

Astrid Zwaag blogt over haar tijd bij het Netwerk voor nieuwe erfgoedprofessionals, Class of ’21.

Het Steunpunt heeft het Netwerk voor Nieuwe Erfgoedprofessionals in het leven geroepen. Dit is een verband waarin startende erfgoedspecialisten elkaar helpen en ideeën uitwisselen. Gevoed door de kennis van andere vakspecialisten worden thema’s en vraagstukken doorgesproken.

Lees hier over de ervaringen van twee leden van het Netwerk: Lotte Portier en Astrid Zwaag. Download hier de syllabus.

Prioriteren is voor mij de grootste uitdaging, want ik vind alles interessant én belangrijk

Het takenpakket van een adviseur erfgoed is bij elke gemeente anders. Daar ben ik het afgelopen jaar via het Netwerk voor Nieuwe Erfgoedprofessionals van het Steunpunt achter gekomen. Erfgoed heeft zowel raakvlakken met het sociaal domein als met de fysieke leefomgeving. Ik vervul mijn rol als adviseur erfgoed vanuit het team Ruimtelijke Ontwikkeling. Daarom ben ik nauw betrokken bij nieuwe initiatieven en vergunningsaanvragen. Maar ik moest in het begin wel extra mijn best doen zodat ook collega’s in het sociaal domein mij wisten te vinden voor alles wat raakvlakken had met erfgoed. Inmiddels is dat gelukt en trekken we nu gezamenlijk op om te onderzoeken wat we kunnen doen aan erfgoededucatie.

Monumenten op basis van vrijwilligheid

Iets heel concreets waar ik mee aan de slag ben gegaan, is het aanwijzen van gemeentelijke monumenten. De raad heeft besloten dat alleen een monumentenstatus aan een pand gegeven kan worden als de eigenaar daar mee instemt. Dat is voor mij heel prettig. Ik heb daardoor vooral contact met eigenaren die met veel liefde en oog voor de karakteristieke elementen hun pand onderhouden. Het is ook ontzettend leuk om een kijkje te nemen achter de voordeur en de enthousiaste verhalen van eigenaren te horen over de geschiedenis van hun pand. Erfgoedverenigingen zijn echter geen voorstander van deze manier van aanwijzen. Als een eigenaar geen toestemming geeft, wordt het pand immers geen monument. Toch zijn al heel wat panden aangewezen als monument op deze manier en hoop ik dat we uiteindelijk een representatieve gemeentelijke monumentenlijst hebben. Door mijn gesprekken met eigenaren over bijvoorbeeld onderhoudskosten ben ik ook realistischer geworden en besef ik me dat niet alles bewaard kan blijven. De monumenten die nu worden toegevoegd en daarmee bescherming krijgen, zie ik allemaal als winst.

Beleefbaarheid

Ik ben niet de enige die het leuk vindt om binnen te kijken in een monumentaal pand. Daarom is Open Monumentendag natuurlijk al jaren een succes in Nederland. In Hollands Kroon werd daar de afgelopen jaren eigenlijk weinig tot geen aandacht aan gegeven. Samen met een klein groepje vrijwilligers heb ik in 2021 een succesvol monumentenweekend georganiseerd. Meer dan 50 verschillende historische woningen, musea, molens, kerken en stolpen deden mee. Voor de beleefbaarheid van erfgoed is zo’n weekend enorm belangrijk omdat het belang van erfgoed extra onder de aandacht wordt gebracht. Het zou heel mooi zijn als in de komende jaren steeds meer vrijwilligers zich aansluiten bij de organisatie en we dit samen steeds grootser en uitgebreider kunnen aanpakken.

Dromen mag

Net als veel andere gemeenten is Hollands Kroon ook bezig met een kerkenvisie en bereiden we ons voor op de komst van de Omgevingswet. Daarnaast staan nog een heleboel thema’s en onderwerpen op mijn ‘dromenlijstje’ om iets mee te gaan doen.

De afwisseling tussen uitvoering en beleid maakt mijn rol uitdagend maar daardoor is het ook nodig om te prioriteren. Ik kan nu eenmaal niet alles wat ik interessant en belangrijk vind tegelijkertijd oppakken. Na een jaar ben ik voor mijn gevoel goed ingewerkt in de erfgoedsector. Het Netwerk voor Nieuwe Erfgoedprofessionals van het Steunpunt heeft daarin ondersteunend gewerkt.

Het goede netwerk met collega-ambtenaren is niet het enige waar ik in wil blijven investeren. De gesprekken met monumenteneigenaren zie ik als heel waardevol en ik hoop dat ik de komende tijd steeds meer inwoners persoonlijk kan ontmoeten. Ik kom zelf uit de polder en weet als geen ander hoe handig het ons-kent-ons is.

Duoblog

Naast Astrid heeft ook Lotte Portier (gemeente Hilversum) haar ervaringen opgeschreven. Lees hier het verhaal van Lotte!

Contact

Ook deelnemen aan het Netwerk voor Nieuwe Erfgoedprofessionals? In 2022 zijn we met een nieuw team gestart. Neem contact met ons op voor meer informatie en/of aanmelden.

(Tekst: Astrid Zwaag. Beeld: Ruinekerk monumentenschildje, Astrid Zwaag)