Kennisbank

De energietransitie vraagt om uitbreiding van het stroomnet, met ingrijpende werkzaamheden in de ondergrond van Noord-Holland als gevolg.

In Nederland zijn gemeenten verantwoordelijk voor archeologie binnen hun gemeentegrenzen. Ze moeten hun beleid voor archeologie borgen in het omgevingsplan. Hoe zorg je dat je daar klaar voor bent? In dit artikel geven we je drie praktische tips om goed voorbereid te zijn.

In 2021 publiceerde het Steunpunt samen met Erfgoedhuis Zuid-Holland een handreiking om de kernkarakteristieken en het beleid van de buitenplaatsen langs de Noord-Hollandse en Zuid-Hollandse kust in beeld te brengen. Nu een update.

In Spaarnwoude Park in de gemeente Velsen kun je twee archeologische wandelroutes met audiotour volgen. Een mooie manier om het publiek te betrekken bij de bijzondere historie van dit gebied. Elise Bos Eyssen (Programmamanager natuur- en recreatiegebied Spaarnwoude bij Recreatie Noord-Holland), Joke de Bruïne-Groot (gemeente Velsen) en Hilde Vermast (Voorzitter Archeologische Werkgroep Velsen) vertellen over het project.

Vrijwel elke Noord-Hollandse gemeente heeft er mee te maken: het Bijzonder Provinciaal Landschap (BPL). Wij schreven een korte handreiking over de mogelijkheden binnen een BPL, welke verantwoordelijkheid dit voor gemeenten met zich meebrengt en hoe deze gebieden geborgd kunnen worden in het omgevingsplan.

Hoe breng je jongeren in aanraking met archeologie en erfgoed, en wat levert dat op? Marjolein van den Dries (Archeologisch museum Haarlem) ging met ons in gesprek. Aan de hand van het lesprogramma  ‘Archeoloog in de klas’ onderzoeken we wat je als gemeente op dit gebied kunt doen, met speciale aandacht voor de waarde van lokaal erfgoed voor educatie.

Tussen 2006 en 2009 werd in Enkhuizen één van de best bewaarde prehistorische landschappen van Noordwest-Europa ontdekt. Voor de aanleg van een nieuwbouwwijk zouden deze resten voorgoed verdwijnen. Daarom werd besloten in de wijk een inclusieve locatie in te richten waar vondsten en structuren van de opgraving zichtbaar én beleefbaar konden worden gemaakt: archeologische speeltuin Kadijken.

Hoe borg je de cultuurhistorische waarden van een landgoed in het omgevingsplan? En wat als dat landgoed deel uitmaakt van een grensoverschrijdende landgoederenzone, met kilometers lange lanen en zichtlijnen? Steunpunt Cultureel Erfgoed Noord-Holland en Erfgoedhuis Zuid-Holland hebben samen een eerste handreiking ontwikkeld om tot antwoorden te komen.

Deze handreiking geeft een eerste inzicht in de manier waarop kerkenvisie en omgevingsplan aan elkaar gekoppeld kunnen worden: van kerkenvisie naar omgevingsplan. Lees hem nu hier.

Ondergronds erfgoed vormt een belangrijk onderdeel van onze cultuurhistorie. Doordat archeologie zich in de bodem bevindt, blijft dit erfgoed echter voor de meeste mensen verborgen. Het Steunpunt biedt daarom gemeenten een reeks voorbeeldprojecten aan ter inspiratie over inpassing van archeologie in de publieke ruimte.

Als Nederlands eerste UNESCO werelderfgoed biedt Schokland een zeer uniek landschap met een rijke cultuurhistorie verscholen in de ondergrond. Om dit archeologische archief van Schokland tot leven te brengen, is de de Archeoroute in het leven geroepen.

De Broekpolder is al voor decennia lang een thuis voor de mens. Aanwijzingen geven aan dat boeren uit de bronstijd al het land bewoonde rond 1700 voor onze jaartelling. De wateroffers brengen de huidige bewoners in contact met hun voorouders en verbindt hen met de hedendaagse wijk.