Kennisbank

Molens maken een belangrijk onderdeel uit van cultureel erfgoed in Noord-Holland en blijven het beste behouden als ze in gebruik zijn. Hierdoor blijft de beleving in stand, geven ze inzicht in de geschiedenis van het landschap en kunnen ze goed ingezet worden voor educatie.

Op vrijdag 12 september 2025 organiseerde het Steunpunt Cultureel Erfgoed Noord-Holland een Erfgoed Bustour voor raadsleden. Tijdens deze dag bezochten zij diverse inspirerende locaties in Noord-Holland waar erfgoed, identiteit en actuele maatschappelijke vraagstukken samenkomen.

Voor veel monumenteneigenaren in Noord-Holland is het onderhoud, restaureren en verduurzamen van hun pand een flinke investering. Gemeentelijke erfgoedambtenaren spelen hierbij een belangrijke rol als eerste aanspreekpunt.

Een zonnetje, 25 enthousiaste deelnemers en een bijzondere omgeving bomvol erfgoed – drie ingrediënten voor een zeer geslaagde zomerexcursie van het Erfgoedteam op 11 juni. In dit beeldverslag lees je meer en geniet je mee.

Ode is een tijdschrift voor medewerkers en bestuurders van Noord-Hollandse gemeenten en de provincie, en voor iedereen die benieuwd is naar de rol van de diverse overheden binnen de erfgoedzorg. Ode biedt inspiratie voor het dagelijkse erfgoedwerk met verhalen, interviews en goede voorbeelden uit de rijke voorraad Noord-Hollands erfgoed.

In onze nieuwe rubriek “Kennismaken met…”  reizen we langs allerlei organisaties in Noord-Holland die ‘iets’ te maken hebben met erfgoed. Onze eerste stop is in Haarlem, bij Judith van Amelsvoort en Sarah Remmerts-de Vries van Oneindig Noord-Holland.

Tijdens dit Erfgoedteam bespraken we erfgoed dat voorbij gemeentegrenzen gaat, zoals bijvoorbeeld de Hollandse Waterlinies en de Atlantikwall, maar ook stolpenstructuren en de Westfriese Omringdijk. Hoe kunnen gemeenten omgaan met erfgoed dat gemeentegrenzen (en in sommige gevallen zelfs provinciegrenzen) overstijgt?

Het aantal historische stolpboerderijen in onze provincie is sinds de jaren zestig gehalveerd tot nog maar vijfduizend! Dit heeft veel impact op het karakter van het landelijk gebied. Daarom heeft de provincie richtlijnen opgesteld voor het behoud van onbeschermde historische stolpboerderijen.

Deze editie van ode gaat over het belang van omgevingskwaliteit door erfgoed, waarbij erfgoed wordt bezien in relatie tot alle ruimtelijke opgaven waaraan we werken, zoals de energietransitie en waterveiligheid. De auteurs bieden verschillende perspectieven op dat vraagstuk.

In 2021 publiceerde het Steunpunt samen met Erfgoedhuis Zuid-Holland een handreiking om de kernkarakteristieken en het beleid van de buitenplaatsen langs de Noord-Hollandse en Zuid-Hollandse kust in beeld te brengen. Nu een update.

Vrijwel elke Noord-Hollandse gemeente heeft er mee te maken: het Bijzonder Provinciaal Landschap (BPL). Wij schreven een korte handreiking over de mogelijkheden binnen een BPL, welke verantwoordelijkheid dit voor gemeenten met zich meebrengt en hoe deze gebieden geborgd kunnen worden in het omgevingsplan.

De Stolpencursus van het Steunpunt stond dit jaar in het teken van verduurzaming, noodzakelijk om de stolp toekomstbestending te maken en daarmee een bijdrage te leveren aan het behoud van de historische stolpboerderijen in het Noord-Hollandse landschap. Hoe doe je dat?